25 november 2024
- Henk Hietbrink

De Schoonheid van Islamitische Geometrische Patronen – Goossen Karssenberg

Islamitische Geometrische Patronen zijn mooi om te bekijken en om zelf te maken, thuis of met de hele klas, onder de wiskunde les of samen met de kunstdocenten. In de vorige blog is een serie van blogs aangekondigd met voorbeelden uit Nederland en Vlaanderen. Heb je zelf werk dat je onder de aandacht wil brengen, stuur dan een mailtje.

De derde blog is voor Goossen Karssenberg, voormalig docent wiskunde die na enkele reizen naar Iran besloten heeft om als artiest verder te gaan.  Op zijn website schrijft Goossen dat hij zich sinds 2008 verdiept in islamitische meetkundige patronen en sinds halverwege de jaren ’10 zelf nieuwe patronen ontwerpt. Ook ontwerpt hij lesmateriaal voor jong en oud. Zo is hij de auteur van Zebra 66 Islamitische Meetkundige Patronen en de bedenker van een uniek instrument, de GeoFractor.
Goossen stelt dat de eeuwenoude islamitische ontwerptraditie om verschillende redenen intrigerend is. De meetkundige complexiteit en elegantie van de ontwerpen is uniek. De fascinerende plaats die de islamitische mozaïeken innemen in de architectuur stijgt ver uit boven het simpele idee van ‘versiering’: Mozaïek en gebouw vormen een onlosmakelijk geheel.

Hij bestudeert eeuwenoude manuscripten zoals de Topkapi rol, (Iran, 15de/16de eeuw) waarin tientallen constructies van unieke patronen staan. Het is verbazingwekkend dat iemand zulke complexe patronen heeft kunnen bedenken. De grote uitdaging is dan om deze te analyseren en te onderzoeken hoe ze destijds stap voor stap geconstrueerd zouden kunnen zijn met passer, liniaal of ander instrumenten. Je kunt dit zien als het ontrafelen van uitdagende meetkundige puzzels, maar dan wel puzzels die zijn gebaseerd op een reeks bijzonder elegante ontwerpen met een unieke kunsthistorische context.

Zijn dochter Maite heeft in het boekje Snijpunt Isfahan haar belevenissen beschreven met een vader die bezeten is van islamitische mozaïeken.

In 2021 heeft Goossen meegewerkt aan de expositie “Raakvlakken tussen Oost en West” in het Tegelmuseum in Otterloo en een grote bijdrage geleverd aan het gelijknamige boek.

In 2023 verzorgde Goossen een presentatie op de NWD met als titel “Patroonkunde, Lezing ter gelegenheid van de uitgave van Zebra 66 met geofractor”.

In 2024 heeft hij een tweedaags festival georganiseerd voor het Valuas College in Venlo voor derde klassen mavo/havo/vwo met een zestal verschillende werkvormen waarin leerlingen aan de hand van een opdrachtenboekje eerst een introductie kregen en daarna zelf de materialen en gereedschappen kregen om hun eigen islamitische patroon vorm te geven.

Volgende blog: Chris Cambré
Vorige blog: Margi Lake
Index: De Schoonheid van Islamitische Geometrische Patronen – Index